Voeding en gezondheid - Jan van Steelant:De kweek,de kalme periode van het jaar?

Tijdens de rustige maanden december en januari is er toch heel wat activiteit op de duivenhokken. Ook komen er heel wat vragen en twijfels bij menig liefhebber tevoorschijn. Welke koppels gaan we samen zetten? Rond welke periode? Gebruiken we voedsterkoppels om snel veel jonge te hebben van onze beste kwekers?
In deze winterperiode zijn er veel liefhebbers die nieuwe duiven op hun hok brengen. Er zijn volop duivenverkopen en iedereen wil graag nieuwe genetische lijnen op zijn hok brengen. Het verplaatsen van duiven naar een ander hok houdt ook enkele gevaren in. De gekochte duiven kunnen mogelijk  immers drager zijn van verschillende ziektekiemen zonder dat ze op het hok van herkomst enig gezondheidsprobleem vertoonden. Bij inbrengen van deze duiven op het nieuwe hok kunnen ze deze ziekteverwekkers dan massaal beginnen uitscheiden met alle gevolgen vandien.
De reden hiervoor is stress. De gekochte duif moet zich immers aanpassen aan het nieuwe hok en aan de mogelijke circulerende ziektekiemen daar. De nieuwe duiven zonderen zich vaak af en vertonen de eerste dagen weinig tot geen eetlust.
Vaak zien we uitbraken van infectieuze ziekten zoals Paratyphus (Salmonella), Streptococen, Herpes, enz.. een korte tijd na het inbrengen van nieuwe duiven op het hok.
Zet aangekochte vliegduiven het liefst enkele dagen apart vooraleer ze in het nieuwe hok los te laten. Tijdens deze afzonderingsperiode kan u de mest en de gezondheid van de duif goed in de gaten houden. Bij twijfel laat u ze best onderzoeken door uw dierenarts.
Een aangekochte kweekduif zet u best meteen samen in een aparte kweekbak. Zo is het risico op stress voor deze duif zeer laag en kan ze enkele maanden nadien in de normale kweekperiode ingebracht worden.
Als u absoluut geen enkel risico wil nemen bij het inbrengen van nieuwe duiven op uw hok, laat dan een meststaal bacteriologisch analyseren in het laboratorium op de aanwezigheid van ziekteverwekkende bacteriën. Neem hiervoor mengmest van zeker 5 dagen en zorg ervoor dat de duif in de voorafgaande periode niet behandeld is geweest met antibiotica. Daarnaast zal ook een algemeen onderzoek van de gezondheidstoestand nuttig zijn door uw dierenarts.
Indien u de duiven toch moet behandelen, hou er rekening mee dat de drinkwater- en voederopname sterk verminderd kan zijn ten opzichte van de andere duiven. Hou hier rekening voor het correct gebruik van medicatie. Raadpleeg hiervoor uw dierenarts.
Tijdens de kweekperiode zijn er veel zaken die fout kunnen lopen, zowel bij de duiver en duivin, als bij de jongen. We beperken ons hier tot 2 vaak voorkomende problemen, nl onbevruchte eieren en sterfte van nestjongen.

Onbevruchte of afwijkende eieren
Bekijk eerst kritisch de algemene conditie van de duiven. Tekorten aan essentiële eiwitten en energie zullen de kwaliteit van de eieren sterk verminderen. Ook is een tekort aan calcium en/of Vit D3 zeker niet uitgesloten wat nefast is voor de schaalkwaliteit. Hou ook de leeftijdsverdeling van uw kwekers goed in de gaten. Als de kolonie kwekers uit teveel oudere duiven bestaat, zal een vroege kweekperiode vaak teleurstellende resultaten geven.
 Infecties van de voorplantingsorganen, zoals bij doffer als duivin, kunnen de kweekperiode verstoren met slechte eileg en onbevruchte eieren tot gevolg. Raadpleeg uw dierenarts om zo snel als mogelijk de oorzaak van het probleem op te sporen. In de meeste gevallen zal een bacteriologisch onderzoek van mest een besmetting met een bacterie duidelijk maken. Let wel, daarnaast zijn nog andere ziekteverwekkers een mogelijke oorzaak (zoals Herpes- of Paramyxovirus,…) van vruchtbaarheidsproblemen.
 
Sterfte van nestjongen
Na het uitkippen breek er voor de nestjongen een kritische periode aan. De jonge duiven hebben veel energie nodig om te groeien. De conditie van de doffer of duivin moet volledig in orde zijn om deze groei te verzekeren.
Sterfte van nestjongen in de eerste week na het uitkippen komt veelvuldig voor.
Sterfte van een zwak geboren jong dat slecht groeit, kan volkomen normaal zijn. Een gezond jong dat plots sterft, moet steeds met de nodige aandacht gevolgd worden. Zeker wanneer er in een korte periode meerdere sterftes optreden, contacteert u best uw dierenarts. Door verder onderzoek kunnen we de oorzaak van deze sterfte nagaan. Enkele mogelijke oorzaken zijn bacteriële infecties zoals Paratyphus, Streptococcen en E.Coli. Daarnaast zijn er meerdere virale aandoeningen waarvoor pasgeboren duiven erg gevoelig zijn (Paramyxo-, Circo- en Herpesvirus). We zien de laatste jaren een sterke opkomst van infecties met het Herpesvirus, vooral bij jonge duiven. De reden hiervoor is dat we momenteel beschikken over betere labotesten om deze virale infectie op te sporen en aan te tonen. We kunnen daar in een volgend artikel meer specifiek op ingaan.
Een goed seizoen start met een goede voorbereiding op de kweekperiode. Besteed voldoende aandacht aan de gezondheid van de kwekers.

Dierenarts Jan Van Steelant